Căn bệnh răng nổ kỳ lạ vào thế kỷ 19

Vào những năm 1800 của thế kỷ 19, tại Mỹ có rất nhiều bệnh nhân đã đến gặp nha sĩ với lời phàn nàn vô cùng bất thường - Răng của họ nổ tung ngay trong miệng. Chuyện gì đã xảy ra? Tại sao lại có căn bệnh răng nổ kỳ lạ này? Hãy cùng khám phá sự kiện ly kỳ này trong bài viết sau đây!

Giáo viên cùng các học viên tại Trường Nha khoa ở Paris cuối những năm 1800 (Ảnh: L. Tynaire)

Nguồn gốc xuất hiện

Vào năm 1817, một người đàn ông tại hạt Mercer, bang Pennsylvania bắt đầu cảm nhận cơn đau răng tồi tệ nhất trong đời của mình. Điều này gần như khiến ông muốn phát điên lên. "Trong cơn đau đớn, ông đã chạy đi chạy lại với nỗ lực để cảm thấy bản thân đỡ hơn. Đã có lúc ông chúi đầu xuống đất như một con vật nổi điên, lúc thì thò đầu vào dưới góc hàng rào, lúc lại tới suối và nhúng đầu xuống nước lạnh. Những hành động này khiến gia đình của người đàn ông hoảng sợ. Họ lập tức đưa ông vào cabin và cố hết sức giúp ông tỉnh táo", nha sĩ WH Atkinson đã viết trên tạp chí Dental Cosmos xuất bản năm 1860.

WH Atkinson cũng viết tiếp: "Tuy nhiên, tất cả đều vô ích. Vào lúc 9h sáng hôm sau, khi ông ấy đang bước đi trên sàn trong cơn đau đớn, bỗng đột nhiên một âm thanh sắc nhọn giống như tiếng súng lục phát ra, một chiếc răng của ông đã vỡ thành từng mảnh và nó lập tức khiến ông cảm thấy nhẹ nhõm. Lúc này ông đã quay sang vợ và nói: 'Anh hết đau rồi'. Ông ấy đi nằm, ngủ ngon giấc cả ngày hôm đó và gần hết đêm hôm sau. Sau đó, ông trở nên tỉnh táo và khỏe mạnh."

Vị nha sĩ này cũng miêu tả hai trường hợp khác xảy ra vào năm 1830 và năm 1855. Giống như người đàn ông ở Mercer, cơn đau răng của họ tăng dần, tiếp theo đó là đến cơn đau nhói đột ngột, một chiếc răng vỡ ra và cảm giác đau đớn ngay lập tức giảm đi. Trong đó có một trường hợp được ghi nhận là chiếc răng đã vỡ thành nhiều mảnh.

Đây hoàn toàn không phải là những báo cáo riêng lẻ đến từ một nha sĩ mà đã có rất nhiều báo cáo tương tự của các nha sĩ khác cho thấy hiện tượng này. Mặc dù nghe rất kỳ lạ nhưng chúng đã thực sự xảy ra.

Vị nha sĩ J. Phelps Hibler viết về một bệnh nhân của mình vào năm 1874 như sau: "Ngay trước vụ nổ, chiếc răng đau nhức khủng khiếp, làm xáo trộn sự cân bằng của mọi bộ phận trong cơ thể. Đến mức khiến cô ấy có lúc phải làm việc với tâm trí hơi khác thường". “Không có bất kỳ triệu chứng nào khác ngoài cơn đau dữ dội từ trước, chiếc răng hàm thứ nhất ở dưới bên phải, đột ngột phát nổ và đã suýt khiến cô ấy ngã nhào. Chiếc răng bị xẻ trực tiếp từ mặt gần lưỡi đến mặt gần má, vỡ vụn, đồng thời gây ra một cảm giác khó chịu dọc theo ống Eustachian (vòi nhĩ), cuối cùng khiến cô ấy bị điếc trong một thời gian dài. Toàn bộ sự việc chỉ diễn ra trong một khoảnh khắc ngắn ngủi và chiếc răng ngừng đau ngay lập tức."

Sự biến mất và giả thuyết của giới chuyên gia

Tuy nhiên, các trường hợp răng nổ đã biến mất vào khoảng những năm 1920, giới chuyên gia ngày nay không có cơ sở nên không thể nghiên cứu trực tiếp vấn đề này. Nhưng, các nha sĩ cũng đã đưa ra nhiều giả thuyết.

Một giả thuyết cho rằng khí tích tụ bên trong một chiếc răng sâu, sau đó khiến nó phát nổ. Dù khả năng khí tích tụ trong răng có thể xảy ra, ví dụ thông qua ống tủy không hoàn chỉnh, nhưng điều này không tạo đủ áp lực để khiến răng nổ tung trong miệng như các báo cáo đã miêu tả.

Giáo sư Hóa học Vô cơ tại Đại học College London, Andrea Sella đưa ra một lời giải thích hợp lý hơn. Theo đó, hiện tượng răng nổ có thể do các hóa chất cũ mà các nha sĩ thời điểm đó chuyên dùng để trám răng cho người bệnh. Trong những năm 1800, nhiều kim loại được dùng để lấp đầy các lỗ sâu, từ thiếc cho đến chì, dù những vật liệu này không thích hợp. Việc sử dụng hai kim loại khác nhau trong miệng bệnh nhân có thể biến miệng trở thành một cục pin.

Kỹ thuật trám răng trước đây có thể là nguyên nhân của hiện tượng răng nổ

"Hỗn hợp kim loại ở trong miệng có thể khiến hiện tượng điện phân xảy ra tự phát. Cách giải thích mà tôi đánh giá cao là chỗ trám không tốt nên vẫn còn một phần lỗ sâu, và từ đó có thể khiến khí hydro tích tụ bên trong răng", giáo sư Sella giải thích với BBC. Sau đó, chiếc răng bị phát nổ do áp suất khoang miệng hoặc bị đốt cháy, ví dụ như khi hút thuốc.

Ngày nay, các chuyên gia vẫn chưa rõ nguyên nhân chính xác là gì bởi không có bằng chứng xác thực nào cho thấy các bệnh nhân trong bài báo đã từng thực hiện việc trám răng. Dù vậy, hiện tượng răng nổ đã chấm dứt nên nhiều khả năng nguyên nhân xuất phát từ các phương pháp nha khoa cũ.