Các nhà khoa học vũ trụ trong thời gian gần đây đã phát hiện ra ngoại hành tinh VHS 1256b xuất hiện bão bụi xoay tròn trên bề mặt. Cơn bão này có chứa khí methane, carbon dioxide và một nguyên tố cực kỳ quan trọng cho sự sống - nước.
Mô phỏng hình dáng của hành tinh VHS 1256b. Ảnh: ESA
VHS 1256b là một ngoại hành tinh quay quanh hai ngôi sao cách Trái Đất khoảng 378,5 nghìn tỷ km (khoảng 40 năm ánh sáng) thuộc về hướng chòm sao Corvus. Hành tinh này được phân tích bởi nhóm nhà thiên văn học đứng đầu là Brittany Miles ở Đại học Arizona. Nhóm nghiên cứu đã sử dụng kính viễn vọng không gian James Webb của NASA để tiến hành quan sát cũng như phân tích. Trong quá nghiên cứu, các nhà khoa học phát hiện những cơn bão bụi cực lớn hình thành từ đám mây silicate cuộn xoáy trên bề mặt hành tinh khí này, cùng với đó là nước, methane, carbon monoxide (CO), và carbon dioxide (CO2). Họ cũng sẽ mô tả phát hiện này trong bài báo sắp công bố trên tạp chí The Astrophysical Journal Letters, Newsweek vào hôm 24/3 này.
Theo cơ quan NASA, đây là số lượng phân tử lớn nhất xác định cùng lúc trên một hành tinh ở ngoài hệ Mặt Trời. Hành tinh VHS 1256b được phát hiện lần đầu tiên vào năm 2015 bởi kính viễn vọng Vista ở Chile. Đây là hành tinh khí khổng lồ có kích thước lớn, gấp khoảng 12 - 18 lần kích thước của sao Mộc, có mức nền nhiệt độ nóng tới 816 độ C. Một ngày trên hành tinh này dài 22 giờ. Các đám mây silicate (hợp chất tạo nên bởi silicon và oxy) ở hành tinh nhô lên và hòa lẫn trong ngày khi nền nhiệt độ tăng và giảm.
Theo Beth Biller, đồng tác giả nghiên cứu ở Đại học Edinburgh, Scotland cho biết, những hạt silicate mịn hơn trong khí quyển của hành tinh VHS 1256b có thể giống hạt khói mù nhỏ. Với những hạt lớn hơn có thể giống hạt cát nhỏ rất nóng. VHS 1256b mất khoảng 10.000 năm để hoàn thành chu kỳ quay quanh quỹ đạo của hai ngôi sao chủ. Hành tinh này tương đối trẻ, mới chỉ hình thành cách đây khoảng 150 triệu năm. So với nó thì Trái Đất và sao Mộc đã ra đời sớm hơn từ lâu, lần lượt 4,5 và 4,6 tỷ năm trước.
Đây không phải lần đầu tiên giới nghiên cứu phát hiện ra nước trong khí quyển của một ngoại hành tinh. Nhiều hành tinh khác cũng có hơi nước trong thành phần cấu tạo hóa học của chúng. Một số còn tồn tại trong vùng ở được của hệ sao. Tuy nhiên trên thực tế, hơn 1/4 số ngoại hành tinh đã biết có nước lỏng trên bề mặt. Cấu tạo hóa học của hành tinh ở cách hàng triệu km có thể đo được khi chúng bay qua phía trước ngôi sao chủ. Bước sóng ánh sáng chiếu qua khí quyển của chúng sẽ cung cấp cho các nhà thiên văn học thông tin manh mối về những hợp chất có trong không khí.
Một điều khá may mắn, do khoảng cách giữa VHS 1256b và hai sao chủ lại gấp 4 lần quãng đường giữa sao Diêm Vương và Mặt Trời, thế nên các nhà khoa học có thể quan sát trực tiếp hành tinh này. Kính viễn vọng không gian James Webb đã góp công lớn giúp nhóm nghiên cứu khám phá được nhiều chi tiết, hơn hẳn khi phân tích chất hóa học trong khí quyển của hành tinh ở cách nhiều năm ánh sáng. Mặc dù có nước, CO2 và methane trong bầu khí quyển, nhưng điều đó không đại diện cho kết quả hành tinh này thích hợp cho sự sống. Bởi nó có tính chất giống sao Mộc hơn là Trái Đất.
Theo Vnexpress (nguồn: Newsweek)
Chia sẻ nhận xét về bài viết